آیا ترامپ واقعاً به ونزوئلا حمله خواهد کرد؟

در هفته‌ای که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، جنگ مواد مخدر را در کارائیب شدت بخشید و سازمان سیا را علیه حکومت نیکلاس مادورو در ونزوئلا به‌کار گرفت، وزارت دادگستری ایالات متحده موفق شد کیفرخواست علیه جان بولتون، مشاور امنیت ملی سابق، را به‌دست آورد. بولتون به عنوان معمار راهبرد شکست‌خورده برای سرنگونی مادورو در دوره نخست ریاست‌جمهوری ترامپ شناخته می‌شود. نکته‌ای که این دو عملیات تغییر رژیم در آن اشتراک دارند، مارکو روبیو است که به‌عنوان سناتور، مخالف سرسخت مادورو بود و اکنون به‌عنوان وزیر امور خارجه و مشاور امنیت ملی، معمار جدید سیاست‌های ترامپ در مورد ونزوئلا است. تغییر رژیم بار دیگر در دستور کار قرار گرفته است، با قایق‌های جنگی در کارائیب و سازمان سیا در زمین.

تمایل ترامپ برای تبدیل کردن جنگ استعاری با مواد مخدر به یک جنگ واقعی با استفاده از ارتش ایالات متحده، به دوره نخست ریاست‌جمهوری او باز می‌گردد، زمانی که تهدید به برچسب‌گذاری کارتل‌های مواد مخدر به‌عنوان تروریست‌های خارجی و پیشنهاد حمله موشکی به آزمایشگاه‌های مواد مخدر در مکزیک را مطرح کرد. در طول کارزار انتخاباتی اخیر، او اعلام کرد که «کارتل‌های مواد مخدر در حال جنگ با آمریکا هستند و اکنون وقت آن رسیده که آمریکا جنگ خود را علیه این کارتل‌ها آغاز کند». او این تهدید را به اجرا گذاشت و پس از بازگشت به قدرت، ۶ کارتل مکزیکی، باند «ام ‌اس-۱۳» از السالوادور و باند ونزوئلایی «ترن دِ آرگوا» را به‌عنوان سازمان‌های تروریستی خارجی معرفی کرد و دستور داد که وزارت دفاع طرح‌هایی برای اقدام نظامی علیه آنها تهیه کند.

در ماه آگوست، دولت ترامپ یک نیروی دریایی به کارائیب ارسال کرد که شامل سه ناوشکن موشک‌انداز، یک کشتی هجومی آبی-خاکی، یک رزمناو موشک‌انداز و یک زیردریایی حمله هسته‌ای بود. ماه بعد، نیروهای ایالات متحده حملات هوایی به کشتی‌هایی که به گفته آمریکا مواد مخدر را در آب‌های بین‌المللی در سواحل ونزوئلا قاچاق می‌کردند، آغاز کردند. وقتی برخی از دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان قانونی بودن کشتن افراد غیرنظامی را که تهدید فوری نداشتند، مورد سوال قرار دادند، ترامپ به کنگره اطلاع داد که ایالات متحده در حالت درگیری مسلحانه با کارتل‌های مواد مخدر است و به همین دلیل قاچاقچی‌ها «مبارزان غیرقانونی» هستند که باید در صحنه کشته شوند.

در همین حال، هنگامی که ماریا کورینا ماچادو، رهبر مخالفان ونزوئلا، جایزه صلح نوبل خود را به ترامپ تقدیم کرد و از او خواست تا برای براندازی مادورو کمک کند، تشدید فشار از سوی ایالات متحده ادامه یافت. هفته گذشته، ترامپ اذعان کرد که او عملیات مرگبار سیا در داخل ونزوئلا را تأیید کرده است. وقتی از او پرسیده شد که آیا دستور داده است که مادورو از بین برود، پاسخ نداد. در همان کنفرانس خبری، او همچنین فاش کرد که در حال بررسی حملات هوایی به ونزوئلا است. بمب‌افکن‌های بی-۵۲ به سواحل ونزوئلا اعزام شده‌اند و واحدهای ویژه هوایی ایالات متحده در حال انجام تمرینات در این منطقه به‌عنوان «نمایش قدرت» هستند.

با این حال، با وجود این نمایش قدرت نظامی، به‌نظر نمی‌رسد که دولت ترامپ آماده حمله به ونزوئلا باشد. نیروهای مستقر فعلی برای اشغال کشور که پنج برابر عراق است، کافی نیست. علاوه بر این، ترامپ به‌طور مکرر به پایگاه حامیان MAGA خود قول داده که دیگر جنگ‌های بی‌پایان خارجی وجود نخواهد داشت و حتی حملات هوایی به تأسیسات هسته‌ای ایران باعث نگرانی در میان این پایگاه شد. احتمالاً مراحل بعدی شامل حملات هدفمند به سایت‌های ذخیره مواد مخدر، افراد دخیل در قاچاق و احتمالاً اعضای رژیم مادورو خواهد بود. این نوع حملات می‌تواند جریان مواد مخدر از طریق ونزوئلا را کند یا متوقف کند، اما ونزوئلا تولیدکننده مواد مخدر نیست. کلمبیا تولیدکننده است و اگر نتواند مواد خود را از طریق ونزوئلا ارسال کند، آن را از طریق مکزیک یا از مسیر ساحلی اقیانوس آرام با استفاده از «زیردریایی‌های نارکو» ارسال خواهد کرد.

برای اینکه سیا بتواند یک کودتا در ونزوئلا به راه اندازد، باید ارتش را علیه دولت غیرنظامی برافروزد. در مواردی که سیا موفق بوده است (ایران ۱۹۵۳، گواتمالا ۱۹۵۴، شیلی ۱۹۷۳)، کلید موفقیت تبدیل ارتش به دشمن دولت مدنی بوده است. در ونزوئلا، اما، این امر بعید به‌نظر می‌رسد. تغییر رژیم در کاراکاس، به‌ویژه تشکیل یک دولت مخالف تحت رهبری ماریا کورینا ماچادو، تهدید بزرگی برای منافع ارتش به‌شمار می‌رود.

تلاش‌های سیا برای دامن زدن به یک کودتا در سال ۲۰۱۹ شکست خورد. در آن زمان، با افزایش مخالفت‌های مردمی با رژیم مادورو و حمایت واشنگتن از خوان گوایدو، به‌عنوان رئیس‌جمهور مشروع، «عملیات آزادی» برای شکستن ارتش و ایجاد شکاف در آن طراحی شد، اما این طرح شکست خورد. در نهایت، با توجه به اینکه حمله نظامی به ونزوئلا امکان‌پذیر نیست و کودتای موفق تحت هدایت سیا بعید به‌نظر می‌رسد، سوال این است که ترامپ چه برنامه‌ای برای این درگیری فزاینده با ونزوئلا دارد. آیا او از نمایش‌های نظامی بیشتر راضی خواهد شد یا به دنبال جایگزینی مادورو با فردی از رژیم خواهد بود؟/ منبع