فرانسه، شریک تمدنی چین در جهان دوقطبی

سامانه آبیاری دوجیانگ‌یان، که تقریباً در سال ۲۵۶ قبل از میلاد ساخته شد و امروزه همچنان مورد استفاده است، نماد روحیه پیشگام و تاب‌آوری تمدن چینی است. رئیس‌جمهور چین، شی جین‌پینگ، به عمد این مکان را برای پایان‌دادن به سفر سه‌روزه امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، به چین انتخاب کرد. چین، که تنها «تمدن بزرگ بی‌وقفه» جهان است، فرانسه را به‌عنوان نماد تمدن غرب می‌بیند و درک متقابل از میراث تمدنی مشترک، منبع اصلی احترام در روابط چین و فرانسه محسوب می‌شود. چین همواره از فرانسه بابت اینکه در سال ۱۹۶۴ نخستین قدرت اصلی غربی بود که روابط دیپلماتیک تمام‌عیار و در سطح سفیر را با پکن برقرار کرد، قدردانی کرده است. چین و فرانسه باید روابط خود را با اعتماد به نفس تمدنی پیش ببرند و موقعیت روابط دوجانبه خود را به‌وضوح از هم‌سویی‌های ژئوپلیتیک متمایز سازند.

رؤسای جمهور چین به‌ندرت رهبران خارجی را به استان‌ها می‌برند، و سفر مکرون به جنوب غربی چین یک ژست ویژه است که جایگاه فرانسه را در دیپلماسی چین تأیید می‌کند. شی جین‌پینگ هنگام همراهی مکرون در دوجیانگ‌یان، به مهمان خود گفت که همواره عظمت نیاکان را در سازگاری با شرایط محلی، پیروی از قانون طبیعت و پیگیری هماهنگی میان انسان و طبیعت احساس می‌کند و از خرد حکمرانی دولت باستانی چین الهام می‌گیرد. پیام روشن بود: حکمرانی دولت شبیه حکمرانی آب است؛ حکمرانی باید ترکیبی سیال از عمل‌گرایی، انتخاب راهبردی و دیپلماسی مؤثر باشد. هر دو کشور باید همواره استقلال و بینش راهبردی از خود نشان دهند. تعمیق شراکت با فرانسه برای چین جهت اجرای «ابتکار حکمرانی جهانی» که در ماه سپتامبر امسال به مناسبت هشتادمین سالگرد تأسیس سازمان ملل راه‌اندازی شد، حیاتی است. این پروژه به‌دنبال سه ابتکار پیشین است که توسط شی راه‌اندازی شدند: «ابتکار توسعه جهانی»، «ابتکار امنیت جهانی» و «ابتکار تمدن جهانی».

چین و فرانسه پنج بیانیه مشترک منتشر کردند که موضوعاتی از تقویت حکمرانی جهانی و همکاری در چالش‌های اقلیمی تا همکاری در استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای و همچنین وضعیت اوکراین و فلسطین را در بر می‌گرفتند. سفر اخیر مکرون به چین، چهارمین سفر او از سال ۲۰۱۷ به این سو بود که بر ماهیت ویژه این رابطه تأکید دارد. هرچند این رابطه با یک عدم توازن تجاری قابل‌توجه خدشه‌دار شده است؛ کسری تجاری فرانسه با چین در سال ۲۰۲۴ تقریباً به ۴۷ میلیارد یورو (معادل ۵۵ میلیارد و یک‌صد میلیون دلار آمریکا) رسید که گفته می‌شود ۴۶ درصد از کل کسری تجاری اروپا را تشکیل می‌دهد. با وجود عدم قطعیت جهانی فزاینده و تغییر الگوهای تجاری، هر دو کشور باید سیاست‌های سرمایه‌گذاری و تجارت خارجی خود را بازتنظیم کنند. فرانسه فرصت دارد تا سیاست تجاری خود را برای ایجاد یک رابطه بازتر و متقابل‌المنفعه با چین تنظیم کند. پکن نیز می‌تواند محیط تجاری فراگیرتری ایجاد کند. در حالی که فرانسه بین تأکید بر خودمختاری راهبردی اروپا و پیگیری سیاست خارجی متمایز برای خود در نوسان است، و چین به‌دنبال تجدید حیات ملی و جایگاه شایسته خود در جهان است، تنها زمان نشان خواهد داد که آیا این دو کشور تمدنی می‌توانند برای یک نظم نوین جهانی مذاکره و بازطراحی کنند یا نه./ منبع