ترامپ و شی جین‌پینگ رقابت چین و آمریکا را بازنشانی نخواهند کرد

دیدار اخیر دونالد ترامپ و شی جین‌پینگ در میانه شرارت اقتصادی و بی‌اعتمادی تاریخی میان دو قدرت بزرگ شکل گرفت. آن‌ها بر سر یک چارچوب برای تعلیق تعرفه‌ها، همکاری در زمینه مواد کمیاب خاکی و خرید سویای آمریکایی به توافق اولیه رسیدند که می‌تواند یک آتش‌بس شکننده در تنش‌های تجاری ایجاد کند. با این وجود، این توافق تاکتیکی ساختار بنیادین راهبردی رقابت دیرینه را متزلزل نمی‌کند و شرکای آمریکا در سراسر جهان تشویق به اتخاذ راهبرد‌های مستقل برای مقابله با ناپایداری‌های بلندمدت شده‌اند.

از ابتدای سال، آمریکا سیاست‌های کوتاه‌مدت درباره چین پیش گرفته است؛ از اقدام‌های تعرفه‌ای و کنترل‌های صادراتی تا عقب‌نشینی‌های محدود و تمدید برخی ممنوعیت‌ها مانند تیک‌تاک. رویکردهای متضاد نمایانگر رقابت میان جناح‌های اقتصادی، امنیتی و سیاسی در واشنگتن است. این وضعیت باعث شده سیاست خارجی آمریکا همواره بین عقب‌نشینی‌هایی پس از تنش‌ها و بالعکس نوسان کند.

انتخاب یک «توافق بزرگ» بر سر موضوعات حساس مانند تایوان و فناوری جذاب به‌نظر می‌رسد، اما با فضای سیاسی فعلی و ساختاری، بعید است به مرحله اجرا برسد. به احتمال زیاد، روندی چرخه‌ای از تشدید تنش و تلاش برای کاهش آن ادامه خواهد داشت که مزیت نسبی آمریکا را در بلندمدت کاهش می‌دهد؛ چرا که چین با سرمایه‌گذاری در صنعت پیشرفته و نوآوری، قادر است جایگاه خود را حفظ کند، حتی با مشکلات داخلی آمریکا.

شرکای جهانی آمریکا به‌دنبال استقلال بیشتر در سیاست‌های خود در برابر تأثیرات متغیر واشنگتن و ابهامات رقابت با چین هستند. اتحادیه اروپا و انگلیس سیاست‌هایی برای کاهش وابستگی به چین از طریق تنوع‌بخشی اقتصادی و تقویت فناوری داخلی به‌کار بسته‌اند. ژاپن، کره جنوبی و کشورهای آمریکای لاتین روندی مشابه دارند، حتی اگر هم‌زمان با چین تجارت کنند. این واکنش‌ها نشان می‌دهد که قدرت‌های منطقه‌ای برای مقابله با نوسانات و بی‌ثباتی‌های دوجانبه آمریکا و چین باید راهبردهای مستقل و انعطاف‌پذیر اتخاذ کنند.

در نهایت، برای مقابله با قدرت‌های بزرگ و حفظ فضای مانور، شرکای آمریکا و اروپا باید «ریسک‌زدایی» صرف را کنار گذاشته و به اقدامات عملی مانند هماهنگی سیاست صنعتی، مدیریت زنجیره تأمین و استفاده از ابزارهای ضد اجبار روی آورند. این راهبردها باید همراه با تلاش برای ایجاد بازارهای متنوع و توسعه همکاری‌های مستقل باشد، چرا که چین نشان داده است می‌تواند با استفاده از راهبرد‌های تنوع‌بخشی، فشارهای غربی را خنثی کند. بنابراین، در حالی که تقابل میان آمریکا و چین ادامه دارد، متحدان نباید منتظر طرح‌های کامل و مشخص بمانند بلکه باید خود فعالانه آماده مقابله با چالش‌ها باشند./ منبع