آیا کاخ سفید دیگر عاشق اسرائیل نیست؟

دونالد ترامپ، در مصاحبه‌ای با مجله تایم، هشدار داد که ایالات متحده با ضمیمه‌کردن بخش‌هایی از کرانه باختری توسط اسرائیل موافقت نخواهد کرد و در صورت ادامه این اقدامات، حمایت مالی و نظامی آمریکا از اسرائیل را به‌کلی قطع خواهد کرد؛ موضوعی که واکنش‌های شدیدی در روابط واشنگتن و تل‌آویو ایجاد کرده است. این تهدیدها در بحبوحه تنش‌های دیپلماتیک که با تصویب لایحه الحاق در کنست اسرائیل تشدید شد، مطرح شده‌اند. واکنش خشن برخی سیاستمداران راست افراطی مانند وزیر دارایی اسرائیل به کشورهای عربی و عذرخواهی ظاهری او نیز باعث پیچیدگی و افزایش اختلافات شده است.

آمریکا نگران است که اقدامات اسرائیل روند عادی‌سازی روابط با کشورهای عربی از جمله عربستان و امارات را به ‌خطر اندازد. تلاش‌های کاخ سفید، به‌ویژه توسط معاون رئیس‌جمهور، برای مهار این تنش‌ها و حفظ گفت‌وگوی آمریکایی-عربی شدت یافته است. کنگره و دولت آمریکا دیگر نسبت به رهبری اسرائیل ناامید شده و می‌گویند تل‌آویو از حسن نیت واشنگتن سوءاستفاده می‌کند. ترامپ که خود را پیشتاز توافق‌های منطقه‌ای می‌داند، چنین رفتاری را به‌عنوان چالشی شخصی و تهدید اقتدار خود تلقی می‌کند.

واکنش آمریکا به اقدامات اسرائیل در غزه، از جمله حملات هوایی به دوحه به‌عنوان پایگاه میانجی‌گری، خشم کاخ سفید را برانگیخت و شکاف میان دو متحد را گسترش داد. همچنین، تناقضات آشکار در سیاست خارجی ترامپ در قبال غرب آسیا دیده می‌شود؛ از یک‌سو از فلسطینیان حمایت می‌کند و از سوی دیگر از اسرائیل پشتیبانی بی‌قیدوشرط دارد. این رویکرد باعث شده سیاست آمریکا در این منطقه به مجموعه‌ای از حرکت‌های تکانشی و نمایشی بدل شود که راهبرد منسجم و مستمری را نشان نمی‌دهد.

روابط شخصی و سیاسی ترامپ با بنیامین نتانیاهو نیز رو به سردی رفته و انتقادات علنی به مخالفان سابق تبدیل شده است. ترامپ اکنون می‌داند حفظ ائتلاف‌ها در غرب آسیا و به‌ویژه اعتماد کشورهای عربی برای حفظ نفوذ آمریکا حیاتی است و هیچ‌گاه نقصان رهبری اسرائیل نباید به قیمت از دست رفتن این حمایت‌ها باشد. اگرچه اسرائیل همچنان شریک راهبردی کلیدی است، اما هشدارهای ترامپ برای تنظیم مسیر همکاری‌ها و مهار جاه‌طلبی‌های اسرائیل است، نه زیر سؤال بردن کلیت این اتحاد.

در نهایت، ترامپ می‌کوشد به سیاست آمریکا در غرب آسیا مطابق با واقعیت‌های جدید منطقه شکل دهد و تعادل ظریفی بین تعهداتش به متحدان با نیاز به حفظ قدرت و نفوذ آمریکا برقرار کند. اما منطقه با پیچیدگی و مقاومت خود علیه هرگونه فشار، روند خود را دارد و هیچ سیاستی نمی‌تواند به‌سرعت آن را تغییر دهد. بنابراین، آینده این منطقه همچنان پیچیده و نامشخص است و واشنگتن برای مدیریت آن باید صبر، انعطاف و دقت به خرج دهد./ منبع