حمله جسورانه پهپادی اوکراین اهرم قدرت را در اختیار ترامپ قرار داده است

در روز اول ژوئن ۲۰۲۵، اوکراین با عملیات «تار عنکبوت» به پنج پایگاه نظامی در مناطق مختلف، از مورمانسک تا ایرکوتسک، حمله کرد و بمب‌افکن‌های استراتژیک Tu-95، Tu-22 و هواپیماهای اطلاعاتی A-50 را هدف قرار داد. این حمله، که برخی وبلاگ‌نویسان جنگی روس آن را «پرل هاربر» روسیه نامیدند، در پاسخ به حملات موشکی و پهپادی مداوم مسکو به شهرهای اوکراین انجام شد. برخلاف حملات روسیه که غیرنظامیان و زیرساخت‌ها را هدف قرار می‌دهد، اوکراین با حمله به اهداف نظامی، هیچ قانون بین‌المللی را نقض نکرد. من که شخصا چهار شب تمام را در پناهگاه‌های اودسا و کی‌یف گذراندم، این عملیات را نشانه‌ای از نبوغ و عزم اوکراین برای توقف تهاجم روسیه می‌دانم.

بر اساس گزارش‌ها، تا ۴۰ هواپیما آسیب دیده‌اند. سرویس امنیتی اوکراین، مجری عملیات، مدعی است ۳۴ درصد بمب‌افکن‌های استراتژیک روسیه که قادر به حمل موشک‌های کروز هستند، نابود شده‌اند. منابع دفاعی روسیه خسارت را ناچیز می‌دانند، اما ویدئوهای شبکه‌های اجتماعی و اظهارات برخی وبلاگ‌نویسان روس از خسارات قابل‌توجه حکایت دارد. این عملیات، مشابه تهاجم اوکراین به کورسک در ۲۰۲۴، آسیب‌پذیری نظامی روسیه را آشکار کرد و نقش بمب‌افکن‌ها در حملات به خطوط مقدم، زیرساخت‌ها و شهرهای اوکراین را کاهش خواهد داد.

پیامدهای این حمله فراتر از میدان نبرد است. عملیات تار عنکبوت که با حرکت پهپادها به مناطق دوردست و هماهنگی پیچیده انجام شد، فرضیه غالب مبنی بر برتری اجتناب‌ناپذیر مسکو را به چالش کشید. این موفقیت نظامی، به اوکراین اهرمی در مذاکرات صلح آتی در استانبول (۲ ژوئن ۲۰۲۵) می‌دهد. ولودیمیر زلنسکی -رئیس‌ جمهور اوکراین- پیشنهاد مذاکره را که تا پیش از این به‌عنوان تاکتیک وقت‌کشی رد کرده بود، در نهایت پذیرفت؛ در حالی که مسکو هنوز تهدید به تحریم مذاکرات نکرده است.

این عملیات همچنین به امنیت جهانی، به‌ویژه آمریکا، کمک می‌کند. هواپیماهای Tu-95 و Tu-22 قادر به حمل تسلیحات هسته‌ای هستند و نابودی آن‌ها بخش هوایی سه‌گانه هسته‌ای روسیه را تضعیف می‌کند. با استناد به ارزیابی اطلاعات ملی آمریکا در سال ۲۰۲۵، تضعیف توان نظامی متعارف و هسته‌ای روسیه به نفع امنیت آمریکا است. اوکراین با تخریب این هواپیماها، مشابه نقشش در فرسایش ارتش روسیه، به امنیت غرب خدمت کرده است.

واکنش احتمالی مسکو مورد توجه است. در حالی که برخی وبلاگ‌نویسان روس خواستار استفاده از تسلیحات هسته‌ای تاکتیکی شده‌اند، من معتقدم روسیه احتمالا به حملات هوایی گسترده‌تر روی خواهد آورد. تسلیحات هسته‌ای، بیشتر ابزاری برای ارعاب غرب و کاهش حمایت از اوکراین هستند تا گزینه عملی. این حمله، برخلاف ضدحمله اوکراین در پاییز ۲۰۲۲، از نظر استراتژیک کمتر تعیین‌کننده است، اما به حیثیت دشمن اوکراین ضربه زده و او را وادار به احتیاط در استقرار بمب‌افکن‌ها کرده است.

سؤال کلیدی، واکنش دولت ترامپ است. کاخ سفید اعلام کرد کی‌یف پیشاپیش اطلاعی از عملیات نداده بود. این حمله چند روز پس از سفر سناتورهای لیندسی گراهام و ریچارد بلومنتال به اوکراین انجام شد، که از طرح تحریم‌های جدید علیه روسیه با حمایت ۸۲ سناتور خبر دادند. ترامپ که به دلیل عدم فشار کافی بر روسیه برای پذیرش آتش‌بس مورد انتقاد است، می‌تواند از این موفقیت اوکراین بهره ببرد. او می‌تواند با اشاره به این عملیات، روس‌ها را به پذیرش آتش‌بس ترغیب کند و هشدار دهد که در صورت امتناع، تحریم‌های جدیدی در راه است.

ترامپ همچنین می‌تواند این عملیات را دلیلی برای پیشبرد طرح «گنبد طلایی» دفاع موشکی خود بداند، که اوکراین می‌تواند شریک کلیدی در آن باشد. من معتقدم این حمله با نشان دادن ضعف دفاع هوایی روسیه، فرصت دیپلماتیک برای آمریکا فراهم کرده تا با تقویت اوکراین، به صلح پایدار دست یابد. بدون فشار بیشتر بر پوتین، مذاکرات ممکن است به بن‌بست برسد؛ در حالی که اوکراین نشان داده توانایی تغییر معادلات را دارد. تصمیمات آتی دولت آمریکا، به‌ویژه در مورد تحریم‌ها و حمایت نظامی، می‌تواند مسیر جنگ و مذاکرات را تعیین کند./ منبع