الگوی مواجهه آمریکا با ایران، در برابر کره‌شمالی کارساز نیست

پس از بمباران زیرساخت‌های هسته‌ای ایران توسط آمریکا، وزارت خارجه کره‌شمالی بیانیه‌ای شدیداللحن صادر کرد و اقدام ایالات متحده را نقض حاکمیت یک کشور مستقل خواند. در حالی که ایران هنوز به سلاح هسته‌ای دست نیافته، کره‌شمالی با مشاهده حمله به ایران، بیش‌تر به این باور رسیده که بقای خود در گرو داشتن زرادخانه هسته‌ای است. برای کیم جونگ‌اون، این موضوع سال‌هاست که بدیهی است و باعث شده به‌رغم تلاش‌های دیپلماتیک طولانی، برنامه هسته‌ای کره‌شمالی پیشرفت چشمگیری داشته باشد.

کره‌شمالی در حال حاضر حدود پنجاه کلاهک هسته‌ای در اختیار دارد و توان تولید حداقل چهل کلاهک دیگر را دارد. موشک‌های قاره‌پیما قادر به هدف قراردادن تمامی شهرهای اصلی آمریکا هستند و هزاران موشک دیگر، پایگاه‌های آمریکا در آسیا را تهدید می‌کنند. کیم جونگ ‌اون به‌شکل علنی از توسعه برنامه هسته‌ای حمایت کرده و تصاویر او در بازدید از سایت‌های موشکی و هسته‌ای در فضای مجازی فراوان است.

در مقابل، دولت ترامپ در دور دوم خود، برخلاف ایران، سیاست جنگ‌طلبانه‌ای علیه کره‌شمالی اتخاذ نکرده و به‌نظر می‌رسد که موضوع را نادیده گرفته است. با فروکش‌کردن اقدامات نظامی علیه ایران، تهدید کره‌شمالی دوباره در مرکز توجه قرار گرفته، اما نشانه‌ای از آماده‌سازی حمله‌ای مشابه دیده نمی‌شود و شاید هم نباید دیده شود.

کیم جونگ ‌اون بارها اعلام کرده که قصد کنارگذاشتن برنامه هسته‌ای را ندارد، چراکه آن را تضمین‌کننده بقای حکومت خانوادگی‌اش می‌داند. با این حال، رؤسای‌جمهور آمریکا در طول ۲۵ سال گذشته همچنان بر خلع سلاح کامل کره‌شمالی تأکید کرده‌اند؛ رویکردی که بارها شکست خورده است. اکنون زمان آن رسیده که این سیاست جای خود را به واقع‌گرایی بدهد.

اگرچه واشنگتن رسماً کره‌شمالی را به‌عنوان قدرت هسته‌ای به‌رسمیت نمی‌شناسد، اما واقعیت این است که در رزمایش‌های نظامی و برنامه‌ریزی دفاعی آمریکا، کره‌شمالی به‌عنوان تهدیدی هسته‌ای در نظر گرفته شده و حتی ترامپ سه‌بار به صراحت آن را «یک قدرت هسته‌ای» خوانده است.

این شرایط نشان می‌دهد که لازم است سیاست‌گذاران آمریکایی راهبردی واقع‌گرایانه‌تر اتخاذ کنند؛ راهی که با پذیرش ضمنی وضعیت موجود، از کیم جونگ ‌اون بخواهد برنامه‌اش را «متوقف» کند تا در ازای آن، بخشی از تحریم‌ها برداشته شود. این رویکرد قطعاً مخالفت‌هایی از سوی کره‌جنوبی، ژاپن و دیگر کشورها برمی‌انگیزد، اما نسبت به رویکرد کنونی که کره‌شمالی را به توسعه بیش‌تر سوق می‌دهد، منطقی‌تر و قابل‌دفاع‌تر است.

گزارش نیویورک تایمز با بررسی داده‌های ماهواره‌ای و تحلیل مؤسسه میدلبری، وسعت واقعی برنامه هسته‌ای کره‌شمالی را نشان می‌دهد. سایت یونگ‌بیون که از دهه ۱۹۶۰ با کمک شوروی ساخته شد، قلب تولید پلوتونیوم و اورانیوم غنی‌شده است. به‌رغم تلاش‌های دیپلماتیک در دهه ۱۹۹۰ و اوایل ۲۰۰۰، این تأسیسات گسترش یافته‌اند و اخیراً یک سالن سانتریفیوژ جدید نیز به آن افزوده شده است.

در کنار یونگ‌بیون، سایت‌هایی چون کانگسون و پونگه‌ری از اهمیت بالایی برخوردارند. کانگسون محل جدیدی برای غنی‌سازی اورانیوم است که کیم جونگ‌اون به‌طور رسمی از آن بازدید کرد. پونگه‌ری محل انجام ۶ آزمایش هسته‌ای کره‌شمالی بوده و به‌رغم تخریب نمایشی آن در سال ۲۰۱۸، اکنون بازسازی شده است. تحلیل‌گران معتقدند آزمایش هفتم نیز در راه است.

در شهر هامهونگ، کارخانه مونتاژ موشک‌ها فعالیت گسترده‌ای دارد. کره‌شمالی آن‌قدر موشک تولید کرده که اکنون آن‌ها را به روسیه برای جنگ اوکراین صادر می‌کند. در ازای این صادرات، روسیه به کره‌شمالی در حوزه فناوری موشکی و زیردریایی هسته‌ای کمک می‌کند.

ایستگاه پرتاب سوهه نیز یکی از مراکز اصلی آزمایش‌های موشکی است. موشک‌های بالستیک، کروز، مافوق صوت و بالستیک قاره‌پیما سوخت جامد از اینجا آزمایش می‌شوند و بسیاری در دریای ژاپن فرود می‌آیند.

به‌رغم دیدارهای سه‌گانه ترامپ و کیم جونگ ‌اون در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ و وقفه‌ای موقت در آزمایش‌ها، برنامه تسلیحاتی کره‌شمالی به‌سرعت ادامه یافته و تنوع تسلیحات نیز افزایش یافته است.

با این حجم از تسلیحات، برنامه‌های زیرزمینی و تهدیدات بالفعل، عقلانیت حکم می‌کند آمریکا به‌جای اصرار بر خلع سلاح کامل، راهی برای محدودسازی و ارتباط فعال پیدا کند. اگر چنین نشود، پیونگ‌یانگ به توسعه زرادخانه خود ادامه می‌دهد و به تهدیدی فزاینده برای منطقه و جهان بدل خواهد شد./ منبع