نتانیاهو در دام کاخ سفیدِ ترامپ؟

دولت ترامپ پس از جنگ، سیاست منطقه‌ای خود را بر نظارت بر ایران و مهار اسرائیل متمرکز کرده است. این رویکرد از شایعات کشورهای خلیج‌فارس ناشی می‌شود که نشان می‌دهد ترجیح ترامپ این است که روابط با ایران را تقویت کند تا با اسرائیل. این دیدگاه مبتنی بر این فرض است که غنی‌سازی ایران می‌تواند رادیکالیسم آن را کاهش دهد، اما به نظر می‌رسد که این باور اشتباه است. ایران، با حمایت مالی دولت‌های اوباما و بایدن، درآمدهای نفتی و قاچاق مواد مخدر، منابع خود را صرف برنامه هسته‌ای و نیروهای نیابتی ضداسرائیلی کرده، نه توسعه زیرساختی. ذهنیت و انگیزه‌های «فرقه مرگ» آیت‌الله‌ها تغییر نکرده و سیاست «پول در برابر صلح» آمریکا در قبال جمهوری اسلامی، مانند تلاش‌های ناکام در جنگ ایران-عراق ۱۹۸۶ یا مذاکرات با فلسطینی‌ها، شکست خورده است.

تصور وجود جناح میانه‌رو در ایران یا فلسطین، توهمی است که به اسرائیل نسبت داده شده و منجر به سرزنش آن به‌عنوان مانع صلح شده است. ترامپ با توقف حملات اسرائیل به تأسیسات ایران اشتباه کرد؛ یک هفته دیگر می‌توانست زمینه‌ساز قیام داخلی علیه حکومت شود، به‌ویژه با توجه به تنوع قومی ایران (آذری‌ها، ترکمن‌ها، بلوچ‌ها، کردها و پارسی‌های نخبه‌گرا) که آماده تغییر نظام بدون دخالت مستقیم اسرائیل یا آمریکا هستند.

درباره غزه، به نظر می‌رسد نتانیاهو نباید با آتش‌بس ۶۰ روزه‌ای که حماس را در قدرت نگه می‌دارد، موافقت کند. پس از موفقیت دوازده‌روزه جنگ با ایران، مخالفان چپ‌گرای نتانیاهو، که او را به جنگ‌افروزی برای فرار از پرونده‌های قضایی و کاهش محبوبیت متهم می‌کردند، سکوت کرده‌اند و برخی مانند لاپید و گانتز از او تمجید کردند. اما اگر آتش‌بس پیشنهادی حماس را در غزه حفظ کند، این نقطه ضعف می‌تواند دستاویزی برای مخالفان باشد و موفقیت‌های نتانیاهو به موساد و خلبانان نسبت داده شود.

نگرانی دیگر، روابط نزدیک ترامپ با اعراب ثروتمند، به‌ویژه عربستان است. ولیعهد سعودی نمی‌تواند بدون پذیرش دولت فلسطینی توسط اسرائیل، که شامل به رسمیت شناختن بیت‌المقدس به‌عنوان پایتخت دولت یهود نیست، به‌طور علنی با رژیم صهیونیستی همکاری کند، زیرا از سرنوشت انور سادات می‌ترسد. اگر نتانیاهو مجبور به پذیرش حماس شود، دستاوردهایش فرو می‌ریزد و او باید در کاخ سفید با حداکثر هوشمندی عمل کند./ منبع