چگونه بمبهای اتمی جهان را تغییر دادند
به گزارش اطلس دیپلماسی، یادداشتی با عنوان «چگونه بمبهای اتمی جهان را تغییر دادند» نوشته کلویی هاداووس (Chloe Hadavas) و منتشرشده در فارن پالیسی (Foreign Policy)، به بررسی تاثیرات استفاده از بمبهای اتمی در پایان جنگ جهانی دوم و پیامدهای آن در هشت دهه گذشته میپردازد. این یادداشت به تحلیل تاثیرات اجتماعی، سیاسی و جهانی سلاحهای هستهای و تهدیدات معاصر مربوط به آنها میپردازد و بهویژه به تحلیل نقش سیاستهای ایالات متحده و کشورهای دارای سلاح هستهای در ایجاد بحرانهای جدید هستهای اشاره دارد. در ادامه، چکیده این یادداشت آمده است.
در ۶ آگوست ۱۹۴۵، ایالات متحده اولین بمب اتمی را بر سر شهر هیروشیما در ژاپن انداخت و چند روز بعد، بمب دیگری بر سر ناکازاکی فرود آمد. این حملات، که بهسرعت بهپایان جنگ جهانی دوم کمک کرد، همچنان تاثیرات گستردهای بر تاریخ بشر و روابط بینالملل گذاشت. حملات هستهای نهتنها هزاران نفر را به کشتن داد بلکه پیامدهای عمیق روانی و اجتماعی بر افراد و جوامع گذاشت. با گذشت هشت دهه از این واقعه، هنوز هم جهان از این تاریخچه هولناک رنج میبرد و خطرات مشابه همچنان وجود دارد.
یکی از جنبههای مهم تاثیرات بمبهای اتمی، تغییراتی است که در سیاستهای جهانی و تصمیمگیریهای بینالمللی ایجاد کرد. کشورها از آن زمان به نگرانیها و خطرات سلاحهای هستهای توجه بیشتری پیدا کردهاند، ولی هنوز هم برخی کشورها از این سلاحها بهعنوان ابزاری برای افزایش قدرت و تهدید دیگر کشورها استفاده میکنند. بهویژه ایالات متحده و سایر قدرتهای هستهای، همچنان در تصمیمگیریهای خود به استفاده از سلاح هستهای در بحرانهای جهانی توجه دارند. این در حالی است که تهدیدهای هستهای با وجود ۷۵ سال گذشته همچنان برقرار است.
در طول جنگ سرد، یک حس معلق و هراس از وقوع جنگ جهانی هستهای وجود داشت. این حس نهتنها در میان مردم، بلکه در میان سیاستمداران و تصمیمگیرندگان نیز تاثیرگذار بود. از طرف دیگر، رویکردهای مختلف در مقابل تهدید هستهای از سوی کشورهای مختلف گاهی به کاهش این خطرات منجر شد، اما در بسیاری از موارد، این کشورها سیاستهایی اتخاذ کردند که خود میتوانستند تهدیدات بیشتری ایجاد کنند. یکی از این موارد، سیاستهای نظامی و هستهای ایالات متحده در دوران ریاستجمهوری ترامپ بود که باعث نگرانیهای بسیاری در سطح جهانی شد.
با این حال، استفاده از سلاحهای هستهای در گذشته هنوز در سیاستگذاریهای امروزی تاثیرگذار است. بهویژه نگاهها به پایان جنگ جهانی دوم و چگونگی تسلیم ژاپن همچنان بر تصمیمگیریهای هستهای تاثیر گذاشته است. بسیاری از کارشناسان بر این باورند که تصویری غلط از تسلیم ژاپن و چگونگی پایان جنگ جهانی دوم باعث اشتباهات بسیاری در سیاستهای بینالمللی در زمینه سلاحهای هستهای شده است. اگر چه استفاده از این سلاحها در آینده ممکن است کمتر شود، اما خطر استفاده مجدد از سلاح هستهای همچنان باقی است و بهنظر میرسد که سیاستگذاران جهانی هنوز نتواستهاند از تجربیات گذشته خود درس بگیرند.
علاوه بر این، یکی دیگر از مسائل مهم، تاثیرات اجتماعی استفاده از سلاحهای هستهای است. حتی پس از گذشت چندین دهه از این وقایع، همچنان شاهد تاثیرات روانی و فرهنگی در جوامع مختلف، بهویژه در ژاپن، هستیم. بازماندگان حملات هستهای بهطور مداوم با تبعات این حملات مواجه هستند و این اثرات همچنان در نسلهای بعدی آنها ادامه دارد.
در پایان، با وجود تمام تلاشها برای جلوگیری از استفاده مجدد از سلاحهای هستهای، هنوز هم تهدیدات هستهای و خطرات مربوط به آن باقی مانده است. این تهدیدات نهتنها در زمینه تسلیحات هستهای، بلکه در سیاستهای جهانی، رقابتهای نظامی و بحرانهای بینالمللی نیز خود را نشان میدهد. برای جلوگیری از وقوع چنین فاجعهای، ضروری است که کشورها درک بهتری از تاریخچه استفاده از سلاحهای هستهای و اثرات آن داشته باشند و از آن عبرت بگیرند تا در آینده جهان را از این تهدیدات دور نگه دارند./ منبع



