آیا حمایت آمریکا از اسرائیل در آستانه فروپاشی است؟

گزارش‌های تازه از گرسنگی در نوار غزه موجب شده است که حمایت بی‌قید و شرط آمریکا از اسرائیل کاهش یابد و براساس نظرسنجی اخیر مرکز تحقیقات پیو، ۵۳ درصد آمریکایی‌ها دیدگاه منفی نسبت به اسرائیل دارند. پیش‌تر آمریکا در صدر کشورهای طرفدار اسرائیل قرار داشت، اما اکنون تنها در کنیا، نیجریه و هند حمایت‌کنندگان از منتقدان پیشی گرفته‌اند و دیدگاه عمومی آمریکا به‌تدریج هم‌راستا با اروپای غربی منفی شده است.

پس از اقدام نظامی حماس در هفتم اکتبر ۲۰۲۳ که نزدیک به ۱۲۰۰ کشته برجای گذاشت، حمایت اولیه آمریکایی‌ها از پاسخ نظامی اسرائیل پنجاه درصد بود، اما بمباران مستمر غزه که موجب کشته‌شدن دست‌کم پنجاه هزار نفر شده و بیشتر آن‌ها غیرنظامی هستند، موضع مخالفان را تقویت کرده است. اختلافات حزبی در آمریکا نیز مشهود است؛ حمایت جمهوری‌خواهان از عملیات اسرائیل ثابت مانده اما حمایت دموکرات‌ها از ۳۶ درصد به هشت درصد کاهش یافته است و این موضوع می‌تواند رابطه تاریخی یهودیان با حزب دموکرات را تحت تأثیر قرار دهد.

جنبش‌های سیاسی چپ در غرب به‌ویژه در اروپا، از مخالفت با اسرائیل به‌عنوان یک نقطه کلیدی بهره برده‌اند و نمونه‌هایی مانند حزب «فرانسه تسلیم‌ناپذیر» در فرانسه و «جرمی کوربین» در بریتانیا نفوذ این دیدگاه را نشان می‌دهد. در آمریکا نیز تلاش‌هایی مانند رأی‌گیری سناتور برنی سندرز برای توقف ارسال سلاح‌های هجومی به اسرائیل، گرایش دموکرات‌ها به نقد اسرائیل را نمایان کرده و ممکن است نشانه‌ای از تحول آینده سیاست‌مداران این حزب باشد.

عامل تاریخی نیز نقش مهمی در شکل‌گیری دیدگاه‌ها دارد. ارتباط آمریکا با اسرائیل عمدتاً بر اساس خاطره نسل‌های گذشته از هولوکاست شکل گرفته است، اما گذشت زمان و تغییر رسانه‌ها موجب شده است که افکار عمومی به بازنمایی‌های تصویری از غزه حساس شود و محدودیت دسترسی خبرنگاران اعتماد عمومی را کاهش دهد.

همزمان، نگرش آمریکا به اسرائیل تفاوت‌هایی با سایر کشورهای غربی دارد. ارزیابی‌های تاریخی و تخصصی نشان می‌دهد که اقدامات اسرائیل ممکن است به‌شدت غیرانسانی و در حد نسل‌کشی باشد و تأثیر این تحلیل‌ها بر شکل‌گیری نگرش عمومی قابل توجه است. ارتباط نظامی، تجاری، دیپلماتیک و حقوقی آمریکا با اسرائیل، تعیین‌کننده توانایی این کشور در حفظ امنیت و بقا است.

با بازگشت ترامپ، آزادی بیان در برخی حوزه‌ها افزایش یافته و قدرت گروه‌های فشار طرفدار اسرائیل کاهش یافته است. همزمان، انتقاد از اسرائیل در جامعه غیرآکادمیک ملایم است و محدودیت‌ها و فشارهای حقوقی که پیش‌تر مانع ابراز مخالفت می‌شد، کاهش یافته‌اند. راهبرد دولت اسرائیل برای مقابله با انتقادها که پیش‌تر مؤثر بود، اکنون نتایج کمتری دارد و بی‌توجهی به کمک‌رسانی به غزه و اتهام‌زنی به منتقدان، عکس‌العمل‌های منفی برانگیخته است.

در مجموع، جایگاه اسرائیل در دل آمریکایی‌ها نسبتاً پایدار است، اما ظهور سیاست‌مدارانی که با اسرائیل موضع انتقادی دارند و تحولات داخلی حزب دموکرات، می‌تواند روابط آمریکا و اسرائیل را در آینده با چالش مواجه کند. تغییرات اخیر نشان می‌دهد که اسرائیل تنها با یک یا دو رخداد نامطلوب ممکن است حمایت راهبردی خود از مهم‌ترین پشتیبانش را کاهش یافته ببیند./ منبع