نتانیاهو آگاهانه گرسنگی را بر غزه تحمیل می‌کند

رنج پایدار گرسنگی که اکنون در غزه حاکم است، در حافظه فردی و جمعی نسل‌ها ماندگار خواهد ماند. گرسنگی، به‌ویژه برای کودکان، نه‌تنها در خاطره بلکه در جسم نیز اثرات طولانی‌مدتی به‌جای می‌گذارد. کودکانی که از سوءتغذیه حاد نجات می‌یابند، ممکن است تا پایان عمر با آسیب‌های جسمی و شناختی ناشی از آن دست‌وپنجه نرم کنند. کسانی که سال‌ها به مطالعه قحطی‌ها پرداخته‌اند، نشانه‌های وحشتناک فروپاشی اجتماعی را می‌شناسند؛ هنگامی که پیوندهای اجتماعی سست‌شده و نظم عمومی در هم می‌شکند، نرخ مرگ‌ومیر به‌شکل نمایی افزایش می‌یابد و ترمیم بافت جامعه بسیار دشوار می‌شود. این روند نشانه آشوب، درگیری، بزهکاری و ناامیدی عمیقی است که می‌تواند به تولد تروریسم تازه‌ای منجر شود و به‌‌نظر می‌رسد غزه اکنون وارد چنین مرحله‌ای شده است.

این فاجعه قابل پیش‌بینی و حتی پیش‌بینی‌شده بود. گرسنگی روندی تدریجی دارد و هیچ حکومتی نمی‌تواند به‌طور اتفاقی مردمش را به گرسنگی بکشد. از مارس ۲۰۲۴، سازمان‌های بین‌المللی بارها هشدار داده‌اند که غزه در آستانه قحطی قرار دارد. در همین هفته، گروهی تحت حمایت سازمان ملل بار دیگر اعلام کرد که «بدترین سناریوی قحطی در حال وقوع است». کارشناسان امنیت غذایی هنوز داده‌های کافی برای تایید رسمی قحطی در غزه ندارند، اما در این مرحله، چنین تمایزی اهمیتی ندارد.

حرفه‌ای‌ها در زمینه کمک‌های بشردوستانه هنوز می‌توانند غزه را از این بحران نجات دهند، به‌شرط آنکه فرصت داده شود. اما ماه‌هاست اسرائیل جریان کمک‌ها به غزه را محدودکرده و بحران گرسنگی هر روز وخیم‌تر می‌شود. ذخایر مواد غذایی از ماه مارس، زمانی که اسرائیل به بهانه ادعای غیرمستند درباره دزدیدن غذا توسط حماس، محاصره را آغاز کرد، به‌شدت کاهش یافته بود. در ماه می، اسرائیل محدودیت‌ها را کمی کاهش داد و سیستم جدیدی برای توزیع کمک‌ها به نام «بنیاد بشردوستانه غزه» راه‌اندازی کرد که تحت حمایت اسرائیل و آمریکا است و جایگزین آژانس‌های کمک‌رسانی سنتی شد. این سیستم به‌گونه‌ای شرایط واقعی را نادیده گرفته که سوالی جدی درباره عمدی‌بودن گرسنگی‌سازی در نوار غزه مطرح می‌شود.

کمک‌های بنیاد بشردوستانه غزه از نظر استانداردهای مختلف ناکافی است. بسته‌های غذایی این بنیاد، بنا بر نظر متخصصان تغذیه، تعادل لازم و مواد مغذی حیاتی برای جمعیت‌های گرسنه، به‌ویژه کودکان، را ندارد. کودکان دچار سوءتغذیه شدید به غذاهای تخصصی مانند «پلامپی‌نات» نیاز دارند، فرمول درمانی مبتنی بر بادام‌زمینی، نه صرفا ماکارونی یا عدس که این بنیاد ارائه می‌دهد. بیماران بدحال نیازمند مراقبت‌های ویژه بیمارستانی هستند. همچنین برای تهیه غذاهای بسته‌های غذایی، سوخت و آب تمیز لازم است که در غزه به‌شدت کم‌یاب است.

حتی اگر این بنیاد کمک‌های کافی فراهم کند، تضمینی نیست که این کمک‌ها به‌دست نیازمندترین افراد برسد. این گروه جایگزین حدود چهارصد مرکز توزیع کمک سازمان ملل با تنها چهار ایستگاه تغذیه شده که فاصله زیادی با محل زندگی بیشتر مردم دارند و به‌صورت محدود و ناگهانی باز می‌شوند. مردم برای دسترسی به این مراکز مجبورند در مناطق نظامی منتظر بمانند و این تجمعات گاه به تیراندازی یا فاجعه فشار جمعیت منجرشده است.

پرتاب‌های هوایی اخیر کمک چندانی به بهبود شرایط نکرده‌اند؛ کمک‌ها کم و بدون سازوکاری برای اطمینان از رسیدن به آسیب‌پذیرترین‌هاست. برخی از این محموله‌ها در مناطق درگیری فرود آمده‌اند. دولت اسرائیل ادعا می‌کند این سیستم برای جلوگیری از دسترسی حماس به کمک‌ها ضروری است، اما شواهدی مبنی بر سرقت گسترده کمک‌ها توسط حماس وجود ندارد. در ماه می، سازمان ملل پیشنهاد داد که با استفاده از کامیون‌های مهر و موم‌شده با کیو آر کد، ناظران سازمان ملل در همه نقاط عبور، کامیون‌های ردیابی‌شده با جی‌پی‌اس در مسیرهای از پیش تاییدشده و بررسی‌های منظم کمک‌ها، کنترل‌های لازم اعمال شود.

آنچه امروز در غزه می‌بینیم، مردمی هستند که از گرسنگی و فروپاشی نظم اجتماعی رنج می‌برند و کسانی که مسلح‌اند آخرین کسانی هستند که می‌میرند. این وضعیت نتیجه مستقیم اقدامات اسرائیل است. رسیدن به این نقطه قابل بخشش نیست. در جای دیگری از جهان، قحطی‌های مشابهی در جریان است، مانند منطقه الفاشر در سودان، جایی که ارتش سودان و گروه‌های شبه‌نظامی در حال جنگی مخرب هستند که با گرسنگی و مسدودسازی کمک‌ها همراه است. اگر همین حالا آتش‌بس اعلام شود، به‌دلیل راه‌های دشوار و کمبود بودجه، کمک‌رسانی به مدتی طولانی به‌تاخیر خواهد افتاد.

در غزه اما سازمان ملل و نهادهای باتجربه کمک‌رسانی آماده‌اند و منابع لازم را دارند. اگر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، تصمیم بگیرد که فردا هر کودک فلسطینی در غزه صبحانه داشته باشد، این امر قابل تحقق است. اقدامات اخیر اسرائیل مانند پرتاب‌های هوایی و توقف‌های موقت عملیات برای ورود کمک‌ها، بسیار ناکافی است. برای پایان‌دادن به گرسنگی در غزه، اسرائیل باید به کارشناسان کمک‌های بشردوستانه اجازه دهد وظایفشان را انجام دهند، عبور کاروان‌های سازمان ملل را بدون مانع تسهیل کند، سازوکارهای نظارتی لازم برای اطمینان از رسیدن کمک‌ها به نیازمندان را برقرار کند و به بیمارستان‌های غزه در راه‌اندازی بخش‌های مراقبت‌های ویژه برای کودکان سوءتغذیه کمک کند. اسرائیل و جامعه جهانی اکنون فرصتی محدود برای نجات میلیون‌ها انسان دارند. نباید منتظر بمانیم تا شمار قربانیان کودک مشخص شود و بعد قحطی یا نسل‌کشی را اعلام کنیم و بگوییم «دیگر تکرار نخواهد شد»./ منبع