آتش‌بس شکننده؛ ایران و اسرائیل یکدیگر را متهم کردند

آتش‌بس شکننده‌ای که با میانجی‌گری دونالد ترامپ روز دوشنبه شب اعلام شد و از صبح سه‌شنبه اجرایی گردید، می‌تواند زمینه پایان‌دادن به درگیری‌های خونین میان ایران و اسرائیل باشد که طی آن صدها نفر جان خود را از دست داده و میلیاردها دلار خسارت به هر دو کشور وارد شده است.

درگیری‌ها از زمانی آغاز شد که اسرائیل در روز ۱۳ ژوئن حمله‌ای موشکی ناگهانی به تأسیسات هسته‌ای ایران انجام داد و بسیاری از فرماندهان و دانشمندان نظامی ایران را در خانه‌هایشان هدف قرار داد، این در حالی بود که خانواده‌ها و غیرنظامیان اطراف نیز در جریان این حملات آسیب دیدند. ایران نیز در پاسخ، حملاتی را انجام داد که بر اساس گزارش وزارت بهداشت اسرائیل، بیش از ۳۰ نفر کشته و هزاران نفر مجروح شدند، در حالی که گروه‌های حقوق بشری شمار قربانیان ایرانی را حدود ۹۷۴ جان‌باخته و بیش از ۳۴۰۰ مجروح اعلام کردند

تا زمان اعلام رسمی آتش‌بس، هر دو طرف همچنان به تبادل حملات ادامه می‌دادند؛ اسرائیل ایران را به نقض آتش‌بس متهم کرد و پاسخ آن را با حملات شدید به تهران داد، در حالی که ایران این ادعا را رد کرد. ترامپ نیز با ابراز نارضایتی از حملات اسرائیل به ایران، از آن‌ها خواست عملیات خود را متوقف کنند. این اقدامات منجر به کاهش شدت حملات اسرائیل شد.

در ساعات منتهی به اعلام آتش‌بس، تنش‌ها همچنان بالا بود؛ ایران در جریان حمله‌ای موشکی به شهر بئرالسبع چهار نفر را کشته و به ساختمان‌ها آسیب جدی وارد کرد. اسرائیل نیز با هدف قراردادن چند عضو سپاه پاسداران، حملاتی علیه پایگاه‌های ایرانی انجام داد و ایران نیز به‌طور محدود به پایگاه آمریکایی در قطر حمله کرد.

اعلام آتش‌بس از سوی ترامپ در شبکه اجتماعی‌اش، حتی برای مقامات بلندپایه کاخ سفید نیز غیرمنتظره بود. این رخداد پس از حملات آمریکا به برنامه هسته‌ای ایران صورت گرفت که با وجود ادعای ترامپ مبنی بر نابودی کامل این برنامه، شواهد حاکی از باقی‌ماندن بخشی از آن بود. با این حال، ترامپ ترجیح داد درگیری‌ها متوقف شود تا وارد جنگی طولانی و ویران‌گر در غرب آسیا نشود.

این وضعیت اسرائیل را در موقعیتی دشوار قرار داده است، چرا که گزارش‌ها نشان می‌دهد سیستم‌های دفاع موشکی این کشور تحت فشار بوده و به کمک آمریکا برای مقابله با برنامه هسته‌ای ایران نیاز داشته است. در مقابل، ایران احتمالاً در حال بازسازی خسارات وارد شده به برنامه هسته‌ای خود است و هنوز مشخص نیست اسرائیل با وجود تهدیدات جدی، توقف کار را بپذیرد.

تحلیل‌ها حاکی از آن است که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، برای حفظ منافع ملی خود، تصمیم گرفته تا به اهداف ترامپ کمک کند و در عین حال مدعی شده است که تهدیدهای هسته‌ای و موشکی علیه اسرائیل به صورت «فوری» رفع شده‌اند. این توافق نشان‌دهنده تمایل به ایجاد یک معاهده منطقه‌ای است که از بروز جنگ فراگیر جلوگیری کند و منافع مشترک را حفظ نماید./ منبع